کارشناس امور دارويي شبکه بهداشت و درمان مه ولات:
رويکرد استفاده از داروهاي آنتي بيوتيک در انسان و دام رو به افزايش است
خراسان رضوي - مورخ شنبه 1390/01/20 شماره انتشار 17805
نويسنده: پور يوسف

۷ آوريل از سوي سازمان بهداشت جهاني به عنوان روز جهاني بهداشت اعلام شده و هر ساله يک شعار به عنوان شعار سازمان در اين سال اعلام مي شود. در کشور ما نيز هفته سلامت هم زمان با اين روز که مصادف با ۱۸ فروردين ماه است آغاز مي شود و روزهاي اين هفته با شعارهايي متناسب با شعار سازمان بهداشت جهاني نام گذاري مي شود. امسال سازمان جهاني بهداشت روز جهاني بهداشت را مقاومت به داروهاي ضدميکروبي، يک تهديد جهاني نام گذاري کرده است. مصرف بيش از حد داروهاي ضد ميکروبي و آنتي بيوتيک ها به صورت خوراکي و تزريقي و افزايش مصرف اين داروها در انسان و دام باعث شده است در بسياري از مواقع بيماري هاي ساده که با آنتي بيوتيک هاي ارزان قيمت درمان مي شود، ديگر با آنتي بيوتيک هاي گران نيز درمان نشود. تجويز غيرمنطقي دارو علاوه بر ضررهاي اقتصادي مخاطراتي براي نظام سلامت ايجاد مي کند. در واقع با تجويز غيرمنطقي دارو خطر کشندگي عفونت هاي بيمارستاني هم روز به روز بيشتر مي شود تا جايي که سازمان بهداشت جهاني از آن به عنوان يک تهديد جهاني ياد مي کند.
يک دکتر داروساز بزرگ ترين مشکل مصرف داروها در جامعه را مصرف خودسرانه دارو به ويژه آنتي بيوتيک ها اعلام مي دارد و مي گويد: در هر کدام از بيماري ها با روش خاص براي مبارزه با عامل بيماري اقدام مي شود و مصرف خودسرانه، غيرصحيح و تکميل نکردن طول دوره درمان هر کدام باعث مي شود که مقاومت دارويي ايجاد شود. دکتر صفريان مي افزايد: مصرف غيرصحيح و تکميل نکردن طول دوره درمان باعث مي شود که شوس ميکروبي (نوع ميکروب) جديد پيدا شود. اين دکتر داروساز مي افزايد: مشکل ديگر ما اين است که آنتي بيوتيک هاي جديد وقتي وارد بازار مي شود با احتياط مصرف نمي شود و حتي متاسفانه ديده شده است بدون تست هاي لازم بلافاصله روي نسخه پزشکان مي آيد. وي مي افزايد: مردم به تکميل دوره درمان توجه نمي کنند و به محض فروکش کردن علائم بيماري مصرف دارو را قطع مي کنند و اين باعث مقاومت ميکروبي مي شود. دکتر صفريان ۳ عامل مصرف خودسرانه دارو، رعايت نکردن طول درمان و استفاده نابه جا از آنتي بيوتيک ها را از عوامل مقاومت هاي دارويي و يک تهديد جدي مي داند و مي افزايد: بايد با فرهنگ سازي و اطلاع رساني به مردم اين مسئله تفهيم شود. وي  مي افزايد: بسياري از منازل به انبار داروها تبديل شده است و افراد براساس نسخه هاي قبلي داروهاي موجود در منازل را مصرف مي کنند. اين داروساز مي گويد: تعداد اقلام دارويي شهرستان مه ولات بين سه و نيم تا چهار قلم مي باشد. وي مي افزايد: از زمان راه اندازي پزشک خانواده و مراکز درمان روستايي تاثير به سزايي در کاهش اقلام دارويي داشتيم و با توجه به اين که پزشک حقوق خودش را مي گيرد درمان واقعي را انجام مي دهد.کارشناس نظارت بر درمان شبکه بهداشت و درمان مه ولات نيز مي گويد: بسياري از اوقات افراد براي پيش گيري از هزينه هاي بالا و جلوگيري از سرگرداني در مطب پزشکان اقدام به مراجعه خودسرانه به داروخانه ها مي کنند و احتمالا با انتخاب اشتباه دارويي به خوددرماني اقدام مي کنند که اين امر باعث مقاومت دارويي در بدن مي شود. دکتر طلوع مي افزايد: بيشتر بيماري هاي فصلي مانند اسهال در فصل گرما و بيماري هاي تنفسي در فصل سرما بيماري هاي عفوني هستند که اغلب ويروسي مي باشند و نيازي به آنتي بيوتيک ندارند و مي توان آن بيماري ها را با استراحت و تغذيه کنترل کرد ولي به ظاهر بيمارها اغنا نمي شوند و اگر پزشک اقدام به تجويز آنتي بيوتيک نکند بارها اتفاق مي افتد که يا به پزشک ديگر مراجعه و يا به داروخانه ها براي گرفتن آنتي بيوتيک مراجعه مي کنند. وي مي افزايد: در بخش خصوصي به علت نظارت ناکافي تعداد اقلام دارويي نسخ بالا مي باشد و به طور معمول آنتي بيوتيک تجويز مي شود و اين هم به خاطر اين است که بيمار راضي شود. در صورتي که شايد بيماري موجود با يک آنتي بيوتيک ساده تر هم قابل درمان باشد و به خاطر پيش گيري از مراجعه مجدد از آنتي بيوتيک هاي قوي تر استفاده مي شود. دکتر طلوع پارسا مي افزايد: تکميل نشدن دوره درمان و تجويزهاي دارويي بدون ضرورت  باعث مقاومت هاي دارويي مي شود و حتي در زماني که نياز به آنتي بيوتيک ها مي باشد دوره درمان را تکميل نمي کنند. کارشناس امور دارويي شبکه بهداشت و درمان مه ولات هم مي گويد: خوددرماني از عادت ها و رفتارهاي نادرستي است که هزينه هاي زيادي را متوجه فرد و جامعه مي کند علت بروز مصرف غيرمنطقي دارو در کشور، ناشي از دسترسي آسان مردم به دارو و همچنين تهيه بدون نسخه برخي اقلام دارويي است. به طوري که برخي از مردم به توصيه دوستان و آشنايان از داروهايي استفاده مي کنند که هيچ ضرورتي بر استفاده از آن ها نيست و همين مسئله مي تواند عوارض ناگواري به دنبال داشته باشد. دکتر نصرا... حسيني مي افزايد: داروهاي مسکن و آنتي بيوتيک  بيشترين ميزان مصرف خودسرانه دارو را تشکيل مي دهند.

اين وضعيت باعث شده است علت بستري ۱۰ تا ۲۰ درصد بيماران در بيمارستان ها، ناشي از عوارض دارويي عنوان شود و در اين بين، سالمندان، زنان باردار و کودکان، بيشتر در معرض خطر عوارض دارويي قراردارند.وي با وارد شدن به مقوله ديگري که باعث ايجاد مقاومت هاي دارويي در انسان مي شود مي گويد: يکي ديگر از مهم ترين دلايل اين پديده، استفاده مفرط دام پروران از آنتي بيوتيک هاست جاي بسي تعجب است که بيش از نيمي از آنتي بيوتيک هاي موجود در بازار توسط دام داران به حيوانات سالم خورانده مي شوند؛ چرا که اين مواد به اندازه و وزن اين حيوانات مي افزايند، دام داران برآنند تا با خوراندن آنتي بيوتيک ها به حيوانات خود، از بروز بيماري هاي بالقوه ممانعت به عمل آورند.از سويي ديگر، آنتي بيوتيک ها مي توانند از گسترش سريع بيماري در بين حيواناتي که در فضاهاي غيرطبيعي زندگي مي کنند جلوگيري کند و ظاهرا در چنين شرايطي، استفاده از آنتي بيوتيک ها اجتناب ناپذير است.کارشناس مسئول شبکه دام پزشکي مه ولات مي گويد: تمام داروهايي که در دستور کار اين اداره است داروهايي است که حتما مجاز مي باشند و حتي بسياري از داروها مانند کلرامفنيکل در طيور ممنوع است و براي دام از مشتقات آن استفاده مي شود و در همين راستا داروهاي ديگري مانند فورازوليدون از چرخه درمان دارويي طيور حذف شده اند. دکتر غلامزاده مي افزايد: داروهايي مانند جنتامايسين اگر در طيور استفاده شوند به علت بالا بودن نيمه عمر و ماندگاري در بافت گوشت ممکن است در انسان مقاومت دارويي ايجاد کند. وي با تاکيد بر نظارت بر داروخانه هاي دامي مي افزايد: ماهانه ۲ تا ۳ نوبت بازديد از اين اماکن انجام مي شود و در اين زمينه کنترل دقيق وجود دارد. وي مي گويد: گاهي اوقات بر حسب منطقه و به اندازه استاندارد و در حد بسيار کم به عنوان پيش گيري استفاده مي شود ولي به صورت معمولي نيازي نيست و در صورت مصرف دارو بسته به نوع دارو بين ۵ تا ۱۴ روز بايد از کشتار خودداري کرد. وي تاکيد مي کند: اگر واکسيناسيون به موقع انجام شود در دام و طيور بيماري بروز نخواهد کرد و نيازي به مصرف آنتي بيوتيک نخواهد بود.

وي به لحاظ پيش گيري از بيماري هاي دامي و پرندگان توصيه کرد مرغ داران صنعتي و نيز دام داران با رعايت توصيه هاي کارشناسان و همکاري با آن ها واکسيناسيون به موقع و قرنطينه هاي لازم را انجام دهند. مسئول روابط عمومي شبکه بهداشت و درمان مه ولات گفت: کارشناسان بر اين باورند که مصرف بي رويه و خود سرانه آنتي بيوتيک ها موجب ايجاد گونه هاي مقاوم و خطرناک تري از ميکروب ها و منجر به استفاده از داروهاي گران تر و پرهزينه تر و گاه با عوارض جانبي بيشتر مي شود و به اين دليل اين مهم مورد توجه سازمان بهداشت جهاني قرار گرفته است. وي افزود: تصميم گيري و تجويز آنتي بيوتيک ها از وظايف خطير پزشک معالج مي باشد و فرهنگ سازي درباره مصرف درست و منطقي داروها و اصرار نکردن در تجويز آنتي بيوتيک مي تواند کمک شاياني به نظام سلامت و درمان کند. زمانيان با تاکيد بر اهميت تامين سلامت و توجه به آن خاطرنشان کرد علاوه بر وظايف ذاتي بهداشت و درمان برنامه هاي ويژه اي در اين هفته تدارک ديده شده است که مي توان به برگزاري زنگ سلامت در مدارس، برپايي همايش پياده روي خانوادگي در سطح شهرستان، برپايي چادر سلامت در طول هفته سلامت و ارائه خدمات بهداشتي (اندازه گيري فشار خون، وزن، مشاوره روان و تغذيه و دارويي و ...)، توزيع پمفلت و تراکت آموزشي و نصب بنر شعار روز جهاني بهداشت، فراخوان مسابقه نقاشي با موضوع مصرف منطقي دارو، ارتقاي سلامت، ارسال پيام کوتاه با عنوان شعار هفته سلامت، برگزاري کلاس هاي آموزش ويژه رابطين بهداشت و اعضاي تيم سلامت شبکه بهداشت و درمان در رابطه با مصرف منطقي دارو به عنوان اهم فعاليت هاي اين هفته اشاره کرد.

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: